Canllawiau

Yr hyn fydd yn digwydd os na fyddwch yn talu鈥檆h bil treth

Sut mae CThEF yn defnyddio pwerau gorfodi dyledion, asiantaethau casglu dyledion a beth sy鈥檔 digwydd os ydych yn byw dramor pan na fyddwch yn talu鈥檆h bil treth.

Mae pawb yn wahanol, felly mae鈥檙 help rydyn ni鈥檔 ei gynnig yn amrywio yn 么l eich anghenion.

Os na allwch dalu鈥檙 dreth sydd arnoch yn llawn ac yn brydlon, gall CThEF weithio gyda chi i ddod o hyd i ffordd i chi dalu鈥檙 hyn sydd arnoch:

  • cyn gynted 芒 phosibl
  • mewn ffordd y gallwch ei fforddio

Os byddwn yn cysylltu 芒 chi ar unrhyw adeg, mae鈥檔 rhaid i chi ymateb cyn gynted 芒 phosibl fel y gallwn gytuno ar ffordd ymlaen os oes angen cymorth arnoch.

Cael help i gyfrifo ad-daliadau dyledion

Dylech wneud y canlynol:

  1. Cysylltu 芒 CThEF 鈥 os na allwch dalu鈥檙 dreth sydd arnoch neu os ydych yn anghytuno 芒 swm y ddyled.

  2. Siaradwch 芒 ni am y ffordd orau ymlaen.

Bydd angen i chi gysylltu 芒鈥檙 canlynol:

Os ydych chi鈥檔 fusnes gyda rheolwr cydymffurfiad cwsmeriaid, dylech siarad 芒 ni yn gyntaf.

Os oes gennych ddyled dreth, cyn i ni gymryd unrhyw gamau 鈥 ac eithrio mewn achosion lle rydym yn amau twyll neu weithgarwch troseddol 鈥 byddwn yn gwneud y canlynol:

  • ceisio cysylltu 芒 chi i drafod eich sefyllfa
  • cytuno ar ffordd ymlaen cyn i ni gymryd unrhyw gamau

Efallai y byddwn yn gwneud unrhyw un o鈥檙 canlynol:

  • gofyn i chi gytuno ar聽drefniant Amser i Dalu聽鈥 yn seiliedig ar eich sefyllfa ariannol
  • defnyddio unrhyw dreth a ordalwyd a fyddai fel arfer yn cael ei had-dalu i chi i glirio unrhyw ddyledion treth eraill sydd gennych
  • addasu eich cod treth i gasglu unrhyw ddyledion treth sy鈥檔 ddyledus 鈥 os ydych yn derbyn incwm TWE

Dylech ymateb cyn gynted 芒 phosibl, er mwyn i ni wybod eich bod:

  • angen cymorth
  • nad ydych yn gwrthod talu鈥檙 hyn sy鈥檔 ddyledus gennych

Gallwn ddefnyddio ein pwerau gorfodi dyledion i gasglu鈥檙 dreth sy鈥檔 ddyledus os nad ydych yn siarad 芒 ni am sut y byddwch yn talu鈥檙 hyn sydd arnoch.

Os ydych yn breswylydd y tu allan i鈥檙 DU neu os oes gennych asedion dramor

Gallwn ofyn i awdurdod treth dramor gasglu鈥檙 ddyled i ni drwy ddefnyddio ein cytundebau adfer rhyngwladol os nad ydych yn siarad 芒 ni am dalu鈥檙 hyn sy鈥檔 ddyledus gennych.

Os na fyddwch yn ymgysylltu 芒 CThEF neu鈥檔 gwrthod talu鈥檙 hyn sydd arnoch

Os na fyddwch yn ymateb i CThEF neu鈥檔 gwrthod talu鈥檙 hyn sydd arnoch, mae鈥檔 bosibl byddwn yn gwneud un o鈥檙 canlynol:

  • ymweld 芒 chi yn eich cyfeiriad cartref neu fusnes i鈥檔 helpu ni ddeall eich amgylchiadau er mwyn i ni allu gweithio gyda chi i dalu鈥檙 dreth sydd arnoch
  • defnyddio asiantaeth casglu dyledion er mwyn mynd i鈥檙 afael 芒鈥檆h dyled

Ymweld 芒 chi yn eich cyfeiriad cartref neu fusnes

Os byddwn yn ymweld 芒 chi, byddwn yn:

  1. Holi am eich sefyllfa ariannol a鈥檆h gallu i dalu.

  2. Ceisio cytuno gyda chi ar y ffordd orau o dalu鈥檙 ddyled, boed hynny drwy wneud un taliad llawn neu drwy dalu fesul rhandaliad gan ddefnyddio trefniant Amser i Dalu.

  3. Cymryd taliad yn uniongyrchol gennych yn ystod ymweliad (os yn bosibl) 鈥 gall y taliad hwn fod yn llawn neu鈥檔 rhandaliad fel rhan o drefniant Amser i Dalu.

Mae gan bob un o gasglwyr CThEF beiriannau talu 芒 cherdyn i鈥檞 galluogi i gymryd taliad oddi wrthych yn ddiogel yn eich cartref neu鈥檆h busnes.

Mae yna:

  • ffi na ellir ei had-dalu 鈥 os talwch 芒 cherdyn credyd corfforaethol neu gerdyn debyd corfforaethol.
  • dim ffi 鈥 os talwch 芒 cherdyn debyd personol

Ni allwch dalu 芒 cherdyn credyd personol.

Os na allwn ddod i gytundeb 芒 chi, efallai y byddwn yn defnyddio ein pwerau gorfodi i gasglu鈥檙 ddyled.

CThEF ac asiantaethau casglu dyledion

Gallwn ddefnyddio asiantaeth casglu dyledion er mwyn mynd i鈥檙 afael 芒鈥檆h dyled

Dim ond drwy鈥檙 dulliau canlynol y bydd asiantaeth casglu dyledion sy鈥檔 gweithio i ni yn cysylltu 芒 chi drwy鈥檙 canlynol:

  • llythyrau
  • negeseuon testun SMS
  • 蹿蹿么苍

Ni fyddant byth yn ymweld 芒 chi yn eich cartref na鈥檆h man gwaith.

Gwiriwch y rhestr o asiantaethau casglu dyledion a allai gysylltu 芒 chi:

  • 1st Locate 鈥 yn masnachu fel LCS
  • Advantis Credit Ltd
  • Ardent Credit Services 鈥 yn masnachu fel Debt & Revenue Services (DRS)
  • Bluestone Consumer Finance Limited 鈥 yn masnachu fel Bluestone Credit Management
  • BPO Collections Ltd
  • CCS Collect 鈥 a elwir hefyd yn Commercial Collection Services Ltd
  • Moorcroft Debt Recovery Ltd
  • Pastdue Credit Solutions Limited

Mae鈥檙 holl asiantaethau casglu dyledion rydyn ni鈥檔 gweithio gyda nhw鈥檔 cael eu rheoleiddio gan yr Awdurdod Ymddygiad Ariannol a rhaid iddynt ddilyn ein prosesau a鈥檔 canllawiau bob amser 鈥 rydym yn cynnal adolygiadau rheolaidd er mwyn gwneud yn si诺r eu bod yn gwneud hyn.

Gallwch wneud y canlynol:

  1. Talu iddynt yr hyn sydd arnoch i ni 鈥 os gallwch.

  2. Siarad 芒 nhw am sut y gallwch dalu eich dyled drwy ddefnyddio Trefniant Amser i Dalu.

Pan fydd eich taliad yn clirio, bydd yr asiantaeth yn ei anfon atom i gredydu i鈥檆h cyfrif CThEF.

Os na allwch dalu鈥檙 hyn sydd arnoch yn llawn neu gytuno ar drefniant Amser i Dalu, bydd yr asiantaeth yn trosglwyddo鈥檆h achos yn 么l i ni i ddelio ag ef. Byddwn yna鈥檔 cysylltu 芒 chi er mwyn rhoi gwybod i chi beth fydd yn digwydd nesaf.

Galwadau 蹿蹿么苍 gan asiantaethau casglu dyledion

  1. Byddant yn gofyn rhai cwestiynau diogelwch 鈥 i鈥檆h diogelu chi a chyfrinachedd eich materion treth.

  2. Gwiriwch a oes angen i chi roi caniat芒d i rywun arall siarad ar eich rhan 鈥 bydd caniat芒d yn para 24 awr am bob dyled rydych chi鈥檔 ei thrafod 芒 nhw.

Os ydych am i rywun weithredu ar eich rhan am fwy na 24 awr

Bydd angen i chi聽lenwi ffurflen 64-8聽i roi awdurdod ysgrifenedig i CThEF wneud hynny.

Os byddwch yn rhoi gwybod i鈥檙 asiantaeth casglu dyledion fod gennych asiant yn gweithredu ar eich rhan, bydd angen i鈥檙 asiantaeth wirio gyda ni ei bod wedi鈥檌 hawdurdodi i siarad 芒鈥檙 asiant cyn y gall gysylltu ag ef. Gall hyn olygu y bydd oedi byr wrth ddelio 芒鈥檆h achos.

Cwyno am asiantaeth casglu dyledion聽

Os oes angen i chi wneud cwyn am asiantaeth casglu dyledion, gallwch wneud hyn drwy un o鈥檙 canlynol:

  • yr asiantaeth casglu dyledion
  • CThEF 鈥 mae hyn yn cynnwys os ydych yn anfodlon ar sut y gwnaeth yr asiantaeth casglu dyledion drin eich cwyn wreiddiol

Gallwch ddod o hyd i fanylion am sut i gwyno i鈥檙 asiantaeth casglu dyledion naill ai ar y llythyr y maent wedi鈥檌 anfon atoch chi neu ar eu gwefan. Gwiriwch broses gwynion yr asiantaeth casglu dyledion. Dylai fodloni鈥檙 gofynion a nodir gan yr Awdurdod Ymddygiad Ariannol.

Gallwch hefyd聽cwyno i CThEF聽am sut mae asiantaeth casglu dyledion wedi delio 芒鈥檆h achos 鈥 gan gynnwys os ydych chi鈥檔 parhau i fod yn anfodlon 芒 chanlyniad cwyn rydych chi wedi鈥檌 gwneud iddyn nhw yn barod.

Cofiwch gynnwys manylion yr asiantaeth casglu dyledion yr ydych yn cwyno amdani wrth ddefnyddio鈥檙 ffurflen ar-lein.

Beth yw ein pwerau gorfodi ar gyfer dyledion treth a pha bryd y byddwn yn eu defnyddio

Mae gennym bwerau gorfodi dyledion i鈥檔 helpu i gasglu treth sydd heb ei thalu os:

  • na allwn gysylltu 芒 chi
  • rydych yn gwrthod talu鈥檙 hyn sydd arnoch
  • caiff eich dyled ei ddychwelyd atom gan asiantaeth casglu dyledion

Dim ond pan fydd popeth arall wedi methu y byddwn yn defnyddio鈥檙 rhain, a gallant fod yn wahanol ar gyfer Cymru, Lloegr a鈥檙 Alban.

Byddwn yn dewis pa bwerau sy鈥檔 briodol yn dibynnu ar eich amgylchiadau. Mae gennym ystod o bwerau gorfodi ac nid yw鈥檙 rhain wedi鈥檜 rhestru mewn unrhyw drefn benodol.

Mynd 芒鈥檆h meddiannau i dalu鈥檙 ddyled

Byddwn bob amser yn eich rhybuddio ac yn cynnig cyfle i chi dalu鈥檙 hyn sydd arnoch cyn cymryd unrhyw eiddo sydd gennych.

Gallwn ddefnyddio rheoliadau cymryd rheolaeth dros nwyddau yng Nghymru a Lloegr, ac atafaelu yng Ngogledd Iwerddon i fynd 芒鈥檆h asedion a鈥檜 gwerthu i dalu dyledion. Yn yr Alban, gallwn ddefnyddio gwarant ddiannod. Mae rhagor o wybodaeth am hyn yn yr adran 鈥楧efnyddio gwarant ddiannod i adennill y ddyled (yr Alban yn unig)鈥.

Yng Nghymru a Lloegr, byddwn yn rhoi hysbysiad gorfodi ffurfiol i chi yn gyntaf a fydd yn costio 拢75 i chi.

Bydd swyddfa CThEF yn gwneud y canlynol:

  1. Ymweld 芒 chi rhwng 6am a 9pm os ydych chi鈥檔 byw yng Nghymru neu Loegr 鈥 neu rhwng gwawr a machlud haul os ydych chi鈥檔 byw yng Ngogledd Iwerddon.

  2. Gofyn i chi dalu eich dyled 鈥 os na fyddwch yn talu, byddwn yn rhestru eich meddiannau a allai gael eu gwerthu i dalu am y ddyled a鈥檙 costau i werthu鈥檙 eitemau (er enghraifft, ffioedd ar gyfer arwerthwyr neu hysbysebu).

Byddwn naill ai鈥檔 mynd 芒鈥檙 meddiannau o鈥檆h safle ar unwaith, neu鈥檔 gofyn i chi lofnodi:

  • cytundeb ar gyfer nwyddau o dan reolaeth 鈥 os ydych yn byw yng Nghymru a Lloegr
  • cytundeb meddiant ar droed 鈥 os ydych yn byw yng Ngogledd Iwerddon

Bydd y cytundeb yn cynnwys dyddiad cau i chi dalu鈥檙 hyn sydd arnoch.

Gallwch barhau i ddefnyddio鈥檙 eitemau ond ni allwch eu gwerthu na鈥檜 rhoi i neb tra bo鈥檙 cytundeb mewn grym.

Os na fyddwch yn dilyn telerau鈥檙 cytundeb nac yn talu鈥檙 hyn sydd arnoch erbyn y dyddiad cau, gallwn fynd 芒鈥檙 meddiannau a鈥檜 gwerthu. Byddwn yn ysgrifennu atoch i roi rhybudd i chi cyn i ni wneud hyn.

Er mai dim ond un o swyddogion CThEF sy鈥檔 gallu rhestru鈥檙 meddiannau, gall arwerthwyr preifat a gyflogir gennym ni eu casglu.

Gall pwy bynnag sy鈥檔 casglu鈥檙 nwyddau ddefnyddio gof cloeon i fynd i mewn i eiddo i symud y nwyddau, os oes angen. Nid oes angen gwarant arnynt gan y llysoedd ac nid oes rhaid iddynt roi unrhyw rybudd i chi yn gyntaf.

Os yw鈥檙 meddiannau鈥檔 gwerthu am fwy na鈥檙 ddyled, telir y gwahaniaeth i chi ar 么l didynnu鈥檙 costau a鈥檙 ffioedd. Os ydynt yn gwerthu am lai na鈥檙 ddyled, bydd yn rhaid i chi dalu鈥檙 gwahaniaeth, a byddwn yn parhau i gymryd camau gorfodi hyd nes y caiff y ddyled ei setlo.

Mae ffioedd yn berthnasol ac fe鈥檜 telir wrth werthu eich meddiannau.

Ffioedd yng Nghymru a Lloegr

Codir ffi o 拢235 os bydd CThEF yn cymryd rheolaeth dros eich meddiannau, ynghyd 芒 7.5% o gyfran y brif ddyled dros 拢1,500.

Ar gyfer meddiannau rydym yn mynd 芒 nhw i ffwrdd a鈥檜 gwerthu mewn ocsiwn, codir ffi o 拢110, ynghyd 芒 7.5% o gyfran y brif ddyled dros 拢1,500.

Ffioedd yng Ngogledd Iwerddon

Os oes arnoch:

  • lai na 拢100, codir ffi o 拢12.50
  • fwy na 拢100, codir ffi o rhwng 0.25% a 12.5%, yn dibynnu ar swm y ddyled

Ar gyfer meddiannau rydym yn mynd 芒 nhw i ffwrdd a鈥檜 gwerthu mewn ocsiwn, codir ffi o rhwng 芒 7.5% a 15%, yn dibynnu ar yr ocsiwn.

Meddiannau na fyddwn yn mynd 芒 nhw

Ni fyddwn byth yn mynd 芒鈥檆h meddiannau sy鈥檔 hanfodol ar gyfer eich diogelwch a鈥檆h lles.

Mae canllawiau penodol ar yr hyn y gallwn ei wneud ac rydym yn eu dilyn bob amser. Mae鈥檙 canllawiau yn:

Defnyddio Gwarant Ddiannod i adennill y ddyled (yr Alban yn unig)

Yn yr Alban, rydym wedi ein hawdurdodi o dan Adran 128 o Ddeddf Cyllid 2008 i wneud cais i Lys Siryf i gael gwarant ddiannod yng nghyswllt dyled dyledwr.

Math o orchymyn llys a roddir ar gyfer dyledion yw gwarant ddiannod.

Pan roddir gwarant ddiannod, byddwn yn cyfarwyddo swyddog a benodir gan y llys (a elwir yn swyddog siryf) i ofyn am daliad os oes arnoch chi dreth. Yna, bydd gennych 14 diwrnod i wneud un o鈥檙 canlynol:

  • talu eich dyled sydd heb ei thalu
  • cytuno ar gynllun talu i dalu鈥檙 dreth sydd arnoch mewn rhandaliadau

Os nad ydych wedi talu鈥檙 ddyled ar 么l y 14 diwrnod, efallai y byddwn yn cyfarwyddo swyddog y siryf i gymryd y camau gweithredu diwydrwydd sydd fwyaf priodol yn ein barn ni er mwyn osgoi symud ymlaen i ansolfedd.

Y camau gweithredu diwydrwydd y gallwn eu defnyddio yw:

  • adennill y ddyled o gyfrif banc (arestiad banc)
  • adennill y ddyled drwy eich enillion (arestiad enillion)
  • atafaelu a gwerthu eich meddiannau (atafaeliad)
  • adennill arian o dil mewn siop (atafaeliad arian)

Adennill y ddyled yn uniongyrchol o鈥檆h cyfrif banc

Gall credydwyr fel CThEF (neu鈥檙 rheini sy鈥檔 gweithredu ar ran credydwr) adennill dyledion yn uniongyrchol o鈥檆h cyfrifon banc a chymdeithas adeiladu. Gelwir hyn yn 鈥榓dennill dyledion yn uniongyrchol鈥.

Os ydych yn byw yng Nghymru, Lloegr neu Ogledd Iwerddon, gall CThEF wneud hyn:

  • pan fydd arnoch 拢1,000 neu fwy o ddyled
  • pan fydd gennych ddigon o arian yn eu cyfrifon banc i dalu鈥檙 ddyled a鈥檆h costau byw rhesymol

Yn yr Alban, gellir defnyddio gwarant ddiannod.

Mae rheolau llym i wneud yn si诺r:

  • nad ydych yn cael anhawster difrifol gan fod arian yn cael ei dynnu yn uniongyrchol o鈥檆h cyfrifon
  • bod digon o drefniadau gwarchod ar waith i chi os ydych yn agored i niwed

Mae rhagor o wybodaeth ar gael yn y聽Br卯ff Gwybodaeth Adennill Dyledion yn Uniongyrchol.

Adennill y ddyled drwy鈥檆h cod treth

Os na allwch dalu鈥檙 dreth sydd arnoch yn llawn ac mewn pryd, mae鈥檔 bosibl y byddwn yn addasu鈥檆h cod treth i gasglu unrhyw ddyledion treth sydd heb eu talu.聽Os byddwn yn gwneud hyn, gallwn ddechrau casglu drwy鈥檆h cod treth yn y flwyddyn dreth gyfredol. Bydd y symiau a gasglwn yn cael eu rhannu鈥檔 gyfartal ar draws y misoedd sydd ar gael mewn unrhyw flwyddyn dreth. Gallwn drethu hyd at 50% o鈥檆h incwm gros drwy鈥檙 broses hon.

Adfer y ddyled drwy achosion yn y llys sirol, eiddo a phensiynau

Gallwn ddefnyddio prosesau鈥檙 Llys Sirol os oes gennych asedion i dalu鈥檙 ddyled a鈥檆h bod yn gwrthod ei thalu.

Yn yr Alban, gellir defnyddio gwarant ddiannod.

Byddwn yn adolygu eich amgylchiadau personol cyn penderfynu pa rai o鈥檙 opsiynau canlynol i鈥檞 defnyddio:

  • gorchmynion arwystlo
  • gorchmynion atafaelu enillion
  • gorchmynion dyled trydydd parti
  • taliadau pensiwn

Gorchmynion arwystlo

Gorchymyn gan y llys yw gorchymyn arwystlo. Mae鈥檔 atal dyledwr rhag gwerthu asedau penodol heb dalu鈥檔 gyntaf yr hyn a orchmynnwyd gan y llys i鈥檞 dalu allan o unrhyw enillion.

Yr ased mwyaf cyffredin sy鈥檔 destun gorchmynion arwystlo yn y DU yw tir neu eiddo ond gellir rhoi gorchmynion arwystlo ar asedion eraill, megis rhai cynhyrchion ariannol gan gynnwys:

  • gwarantau
  • stociau a chyfranddaliadau
  • ymddiriedolaethau
  • cynlluniau ecwiti personol
  • Cyfrifon Cynilo Unigol (ISAs)

Mae gorchmynion arwystlo鈥檔 rhoi p诺er i gredydwyr fel CThEF adennill dyledion o werthu eiddo:

  • pan fyddwch yn gwerthu eiddo rydych yn berchen arno
  • drwy achos llys a elwir yn 鈥榦rchymyn gwerthu鈥, er mwyn eich gorfodi i werthu鈥檙 eiddo

Yng Ngogledd Iwerddon, gallwn gael gorchymyn arwystlo dros dir neu eiddo drwy broses llys sifil gan y Swyddfa Dyfarniad Gorfodi. Nid yw gorchmynion arwystlo eiddo yn berthnasol yn yr Alban.

Gwnawn bopeth o fewn ein gallu i osgoi eich gorfodi i werthu eich prif eiddo. Efallai y byddwn ond yn gorfodi gwerthu eich eiddo os yw鈥檙 canlynol yn berthnasol i chi:

  • pan fo gan y cwsmer fwy nag un eiddo
  • pan fo wedi bod yn ymwneud 芒 gweithgarwch troseddol

Ni fyddwn yn eich gorfodi i werthu eich prif gartref i ariannu t芒l ar fenthyciad neu fil treth t芒l cuddiedig.

Os byddwn yn ceisio adennill dyled drwy orchmynion arwystlo eiddo a gorchmynion i鈥檞 gwerthu, bydd y llys yn penderfynu a ddylid caniat谩u鈥檙 gorchymyn ai peidio.

Efallai y byddwn hefyd yn gofyn i chi ystyried rhyddhau ecwiti o鈥檆h eiddo er mwyn gwneud un o鈥檙 canlynol:

  • dalu eich dyled yn gyflym a lleihau llog
  • byrhau trefniant amser i dalu

Os oes gennych lawer o ecwiti mewn un eiddo neu sawl eiddo, efallai y byddwn yn gofyn i chi ryddhau ecwiti i glirio鈥檆h dyled neu leihau faint o amser y mae angen i chi ei dalu. Os na wnewch hyn, mae鈥檔 bosib y byddwn ni鈥檔 bwrw ymlaen ag ansolfedd.

Gorchmynion atafaelu enillion

Os ydych mewn dyled ac mewn gwaith TWE, gall y llys sirol roi 鈥榞orchymyn atafaelu enillion鈥 i ni, neu 鈥榓restiad enillion鈥 yn yr Alban.

Bydd y rhain yn caniat谩u i ddidyniadau rheolaidd gael eu tynnu o鈥檆h cyflog i dalu eich dyled. Bydd mesurau diogelu鈥檔 cael eu rhoi ar waith i wneud yn si诺r bod gennych ddigon o arian i dalu am eich costau hanfodol.

Gorchmynion dyled trydydd parti

Os ydych mewn dyled a bod arian yn ddyledus i chi gan rywun arall, gallwn wneud cais am orchymyn dyled trydydd parti. Bydd y gorchymyn yn caniat谩u i ni gymryd taliad uniongyrchol gan bwy bynnag sydd yn eich dyled er mwyn talu鈥檙 hyn sydd arnoch.

Dim ond yng Nghymru a Lloegr y mae gorchmynion dyled trydydd parti yn berthnasol.

Mae camau tebyg ar gael o dan atafaelu yng Ngogledd Iwerddon, a gwarant ddiannod yn yr Alban (a elwir yn arestiad).

Taliadau pensiwn

Rydym yn ystyried taliadau pensiwn fel incwm, gan gynnwys unrhyw gyfandaliadau y gallech eu cael pan fyddwch yn ymddeol. Byddwn yn ystyried taliadau pensiwn yn ein hasesiad o鈥檆h gallu i dalu鈥檙 dreth sydd arnoch.

Ni fyddwn yn gofyn i chi ddefnyddio arian o unrhyw un o鈥檆h potiau pensiwn i dalu eich dyled i ni.

Ansolfedd

Dim ond fel cam gweithredu terfynol y byddwn yn gwneud cais i鈥檙 llysoedd i wneud unigolyn neu gwmni yn ansolfent, a hynny ar 么l i ni ystyried pob dull arall o adennill dyled.

Fel arfer, mae ansolfedd yn berthnasol dim ond pan fodlonir un neu fwy o鈥檙 canlynol:

  • rydym yn meddwl na fydd eich sefyllfa dyled yn cael ei hadfer ac na fyddwch yn gallu talu dyledion yn y dyfodol
  • rydych wedi mynd allan o鈥檆h ffordd i osgoi talu er eich bod yn gallu gwneud hynny
  • rydym yn amau nad ydych yn onest am yr asedion sydd gennych, ac rydym yn meddwl y gallech dalu鈥檔 gynt

Pan fyddwn yn cychwyn achos ansolfedd yn erbyn unigolion, partneriaethau neu gwmn茂au, rydym yr un fath ag unrhyw gredydwr arall ac rydym wedi ein rhwymo鈥檔 llwyr gan ofynion cyfraith ansolfedd.

Prosesau ansolfedd

Mae鈥檙 prosesau ansolfedd yr ydyn yn ymwneud 芒 nhw yn cynnwys y canlynol 鈥 ond heb fod yn gyfyngedig iddynt:

  • trefniadau gwirfoddol
  • moratoria i gwmn茂au gan ddefnyddio鈥檙 Ddeddf Llywodraethiant ac Ansolfedd Corfforaethol
  • cynlluniau ailstrwythuro dyledion
  • gorchmynion methdaliad a dirwyn i ben

Trefniadau gwirfoddol

Ar gyfer cwmn茂au, bydd angen ymarferydd ansolfedd trwyddedig ar Drefniant Gwirfoddol Cwmni i gyflwyno cynnig i gredydwyr. Bydd cyfarwyddwyr y cwmni yn adolygu hanes y cwmni yn y gorffennol a鈥檌 ragolygon masnachu yn y dyfodol gyda鈥檙 ymarferydd ansolfedd. Os yw pob parti鈥檔 fodlon bod ffordd ymarferol ymlaen i鈥檙 cwmni, gall ei gredydwyr ystyried cynnig sy鈥檔 esbonio sut yr ymdrinnir 芒鈥檌 ddyledion.

Ar gyfer unigolion yng Nghymru, Lloegr a Gogledd Iwerddon, gall ymarferydd ansolfedd gynnig Trefniant Gwirfoddol Unigol (yn agor tudalen Saesneg) ar ran dyledwr unigol. I lunio cynllun talu addas, bydd angen iddynt gyflwyno gwybodaeth am y canlynol:

  • eu sefyllfa o ran cyfanswm eu dyledion
  • manylion eu hincwm a鈥檜 gwariant

Yn yr Alban, gall dyledwr ddewis llofnodi gweithred ymddiriedolaeth, felly gwneir taliadau rheolaidd i ymarferydd ansolfedd i鈥檞 dosbarthu i gredydwyr.

Pan fyddwn yn gredydwr, rydym yn cael ein gwahodd i bleidleisio o blaid, yn erbyn neu鈥檔 ymatal ar gynigion trefniant.

Cyn gwneud penderfyniad, byddwn yn ystyried talu鈥檙 ddyled a hefyd yn asesu鈥檆h gallu tebygol i dalu trethi yn y dyfodol. Fel rhan o hyn, byddwn yn cadarnhau gyda phwy bynnag sy鈥檔 cynnig y trefniant bod camau wedi鈥檜 cymryd i gywiro beth bynnag a aeth o鈥檌 le. Bydd hyn yn sicrhau na fydd cefnogi鈥檙 trefniant gwirfoddol yn peryglu treth yn y dyfodol.

Pan fyddwn yn ystyried unrhyw gynnig ar gyfer trefniant, rydym bob amser yn ceisio eich cefnogi os oes gennych unrhyw anawsterau ariannol dros dro. Rydym yn edrych yn gadarnhaol ar gynigion lle:

  • caiff eich amgylchiadau eu hegluro鈥檔 llawn ac yn onest
  • mae鈥檙 cynnig sy鈥檔 cael ei wneud yn gyraeddadwy a dyma鈥檙 canlyniad gorau ar gyfer refeniw treth hanfodol y wlad

Ar gyfer pob math o drefniant gwirfoddol, ni all unrhyw gredydwr bwyso am dalu dyled sydd wedi鈥檌 chynnwys yn y trefniant hyd nes y cytunir arno. Os bydd y trefniant yn methu, bydd credydwyr yn adennill yr hawl i fynd ar drywydd y ddyled sydd heb ei thalu.

Rhagor o wybodaeth am Wasanaeth Trefniadau Gwirfoddol CThEF (yn agor tudalen Saesneg) sy鈥檔 helpu ac yn cefnogi busnesau sydd ag anawsterau ariannol dros dro.

Moratoria i gwmn茂au gan ddefnyddio鈥檙 Ddeddf Llywodraethiant ac Ansolfedd Corfforaethol

Pan fydd cwmni sydd wedi鈥檌 gofrestru yn y DU mewn trafferthion ariannol ac wedi gwneud cais am foratoriwm (awdurdodiad cyfreithiol i ddyledwyr ohirio taliadau), bydd yn cael amser i ailstrwythuro ei gyllid.

Byddwn ni (ynghyd 芒 chredydwyr eraill) yn rhoi鈥檙 gorau i adennill dyledion am 20 diwrnod gwaith. Gellir ymestyn y cyfnod hwn i 40 diwrnod busnes, neu gall llys ei ymestyn am hyd at uchafswm o flwyddyn.

Byddwn yn rhoi manylion dyledion y cwmni i ymarferydd ansolfedd sydd wedi cael ei benodi i oruchwylio鈥檙 moratoriwm. Byddwn yn gallu pleidleisio ar unrhyw gynllun ailstrwythuro os yw鈥檙 cwmni鈥檔 cynnig hyn i鈥檞 gredydwyr.

Byddwn yn adolygu鈥檙 moratoriwm i wneud yn si诺r bod y cwmni:

  • yn bodloni amodau鈥檙 moratoriwm
  • yn parhau i allu adfer er mwyn talu ei ddyledion

Cynlluniau ailstrwythuro dyledion o dan y Ddeddf Cwmn茂au

O dan rannau 26 neu 26A o Ddeddf Cwmn茂au 2006, gall cwmn茂au geisio cymeradwyaeth llys, cyfranddaliwr a chredydwyr ar gyfer cynllun ailstrwythuro dyled 鈥 a elwir hefyd yn gynllun trefniant neu gynllun ailstrwythuro rhan 26A.

Bydd CThEF ond yn cynnig cymorth i gwmn茂au i ailstrwythuro lle credwn fod gennych siawns realistig o lwyddo. Os nad ydym yn credu bod gennych siawns realistig o lwyddo, byddwn yn gweithio gyda chi i geisio dod o hyd i ffyrdd eraill o ad-dalu鈥檆h dyled i CThEF. Gallai hyn gynnwys mynd drwy broses ansolfedd ffurfiol.

Darllenwch ragor o wybodaeth am ddefnyddio cynlluniau rheoli dyledion i ailstrwythuro cyllid eich cwmni (yn agor tudalen Saesneg).

Gorchmynion methdaliad a dirwyn i ben

Gellir caniat谩u gorchymyn methdaliad neu ddirwyn i ben:

  • pan fo credydwr wedi gwneud cais i鈥檙 llys am ansolfedd
  • pan fo unigolyn wedi gwneud cais am ei fethdaliad ei hun

Mewn rhai achosion, gellir penodi ymarferydd ansolfedd trwyddedig. Ar gyfer dyledwr unigol, yr enw ar yr ymarferydd ansolfedd a benodir yw鈥檙 ymddiriedolwr. Os yw鈥檙 dyledwr yn gwmni, gelwir yr ymarferydd ansolfedd yn ddatodwr.

Dyletswydd statudol yr ymddiriedolwr neu鈥檙 datodwr yw gwireddu asedion dyledwr a鈥檜 dosbarthu i鈥檙 credydwyr.

Nid ydym yn rheoli nac yn cyfarwyddo camau gweithredu鈥檙 ymarferydd ansolfedd.

Cytundebau adennill rhyngwladol

Mae gennym gytundebau adennill gyda mwy nag 87 o wahanol wledydd. Mae鈥檙 rhain yn caniat谩u i ni ofyn i鈥檙 awdurdod treth mewn gwlad arall gasglu dyled y DU ar ein rhan gan rywun sy鈥檔 byw neu wedi ei sefydlu yn eu gwlad, neu sydd ag asedion yno.

Mae pedwar math gwahanol o gytundebau adennill rhyngwladol sy鈥檔 cwmpasu treth, ond maent i gyd yn gweithio mewn ffordd debyg. Y rhain yw:

  • Cyfarwyddeb y Cyngor 2010/24/EU
  • y Protocol ar Gydweithredu Gweinyddol a Brwydro yn Erbyn Twyll ym Maes Treth ar Werth ac ar Gymorth ar y Cyd ar gyfer Adennill Hawliadau sy鈥檔 ymwneud 芒 Threthi a Thollau
  • Confensiwn Amlochrog OECD ar Gymorth Gweinyddol ar y Cyd mewn Materion Treth
  • erthygl adennill o fewn Cytundeb Trethiant Dwbl

Cael help a chymorth ychwanegol

Rydym yn gwybod efallai y bydd angen cymorth ychwanegol arnoch ac yn deall y gall fod gennych ddyledion i gredydwyr eraill yn ogystal 芒 CThEF.

Dylech gysylltu 芒 Gwasanaeth Cwsmeriaid Cymraeg CThEF os na allwch dalu鈥檙 dreth sydd arnoch neu os ydych yn anghytuno 芒 swm y ddyled.

Gallwch gael cyngor annibynnol ynghylch dyledion am ddim ar 聽鈥 os ydych chi鈥檔 cael trafferth talu CThEF a chredydwyr eraill.

Gallwch enwebu asiant treth proffesiynol, ffrind neu aelod o鈥檙 teulu i ddelio 芒鈥檆h materion treth CThEF ar eich rhan os oes angen.

Updates to this page

Cyhoeddwyd ar 18 Hydref 2021
Diweddarwyd ddiwethaf ar 10 Mawrth 2025 show all updates
  1. Welsh translation added.

  2. We have added guidance on what to do if you wish to make a complaint to HMRC about a debt collection agency.

  3. Information regarding passing on information to the debt collection agency has been added to the The 'Debt collection agency phone calls' section.

  4. Information about debt restructuring plans or schemes has been added to the 'Insolvency' section.

  5. 'Recovering the debt through your tax code' section has been added. It explains that we may adjust your tax code to collect any outstanding tax debts.聽

  6. The list of debt collection agencies used by HMRC has been updated with one removal and one amendment.

  7. International recovery agreements and contact details for customers who live permanently abroad have been added.

  8. The list of debt collection agencies that HMRC may use to settle a debt has been updated.

  9. An agency has been added to the list of debt collection agencies that HMRC may use to settle a debt.

  10. Information on how to settle your debt directly during a home visit has been added.

  11. Guidance has been added about when HMRC may use debt collection agencies and debt enforcement powers.

  12. The insolvency section has been updated to clarify when insolvency usually applies.

  13. A Welsh translation has been added.

  14. First published.

Argraffu'r dudalen hon